Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2015

Ζορζ Μπρακ

Λίγα λόγια για τον Μπρακ
Γεννήθηκε στη Γαλλία το 1882 και πέθανε στο Παρίσι σε ηλικία 81 ετών το 1963. Ήταν εκτός από ζωγράφος, χαράκτης και γλύπτης. Θεμελίωσε μαζί με τον Πικάσο το κίνημα του αναλυτικού κυβισμού. Υποστήριζε ότι "Δεν υπάρχει στη τέχνη παρά ένα πράγμα που αξίζει. Αυτό που δεν μπορεί να εξηγηθεί".

Αναλυτικός κυβισμός
(Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα)
Καταρχάς ο αναλυτικός κυβισμός είναι μια κατηγορία του κυβισμού. Η προσάρτηση του όρου αναλυτικός εντάχθηκε για να περιγράψει την μεταμόρφωση που είχαν πετύχει ο Πικάσο και ο Μπρακ το 1911.
Η ανάπτυξη του κυβισμού συνοδεύτηκε από τη λέξη  στρέβλωση η οποία στη συνέχεια έδωσε τη θέση της στη λέξη ανάλυση που αναφερόταν στον θρυμματισμό της επιφάνειας των αντικειμένων και της συνένωσής τους με τον περιβάλλοντα χώρο. Ήταν η πρώτη φορά που η ενοποιημένη προοπτική αιώνων της νατουραλιστικής ζωγραφικής έδωσε τη θέση της σε πολυάριθμα μικροσκοπικά, ελαφρώς κεκλιμένα επίπεδα.
Ένα απλοϊκό παράδειγμα για την κατανόηση αυτής της τεχνικής είναι το εξής:
Ας υποθέσουμε ότι θέλουμε να ζωγραφίσουμε ένα πλαστικό ποτήρι με καφέ.
Αν ήμαστε στη Αναγέννηση τον 16ο αιώνα θα καθόμασταν μπροστά από το ποτήρι του καφέ και θα το ζωγραφίζαμε με μια και μοναδική προοπτική.
Αν ήμαστε ο Σεζάν στο τέλος του 19ου αιώνα, θα μετακινούμασταν προκειμένου να αντιληφθούμε τις γραμμές και το σχήμα του ποτηριού και μετατοπίζοντας ελαφρά το βάρος μας πιο κοντά στο αντικείμενο θα προσπαθούσαμε να το αποτυπώσουμε δείχνοντας ενδιαφέρον ακόμη και για την μνήμη του αντικειμένου.
Αν ήμαστε ο Μπρακ και ο Πικάσο του αναλυτικού κυβισμού στα τέλη του 20ου αιώνα, θα θέλαμε να εκφράσουμε κάτι περισσότερο πάνω στον καμβά από την περιορισμένη οπτική της Αναγέννησης και από τις αρχικές εξερευνήσεις του Σεζάν.
Θα θέλαμε να εκφράσουμε ολόκληρο το κύπελλο του καφέ στην στατική επιφάνεια του καμβά δεδομένου ότι μπορεί να χωρέσει όλη αυτή η οπτική πληροφορία στη μνήμη μας. Θα θέλαμε να αποτυπώσουμε στον επίπεδο καμβά  όλες τις πλευρές του κυπέλλου, τα πλαϊνά του, το πίσω μέρος του ακόμη και τα εσωτερικά του τοιχώματα. Θα το σπάζαμε λοιπόν σε μικρά κομμάτια όπως μοναδικά κάνουν οι κυβιστές.

Έργο με τίτλο "Ο πορτογάλος" (ο μετανάστης) αρχές 1912
Όπως σε όλα τα έργα αυτής της περιόδου ο Μπρακ συγχωνεύει δυο φαινομενικά ασύμβατα αντίθετα. Τους απεικονιζόμενους όγκους των πραγματικών αντικειμένων και την επιπεδότητα του φυσικού αντικειμένου δηλαδή του επιπέδου του καμβά του πίνακα. Με το εικονογραφικό εργαλείο της σκίασης και την κατάργηση του χρώματος δημιουργεί το ελάχιστο δυνατό ανάγλυφο ώστε ο απεικονιζόμενος όγκος να είναι πολύ πιο συμβατός με την επίπεδη επιφάνεια. Με τη λογική της διάτρησης του περιβλήματος των κλειστών όγκων, καταφέρνει να ξεπερασθούν τα κενά που ανοίχθηκαν μεταξύ των άκρων των αντικειμένων και να μπορέσει έτσι να κηρυχθεί η αδιάρρηκτη συνέχεια του επιπέδου του καμβά.
Προκειμένου η  απεικονιζόμενη επιπεδότητα μέσω της οποίας τα κεκλιμένα επίπεδα ωθούν τα κατακερματισμένα αντικείμενα όλο και πιο κοντά στην επιφάνεια και η κυριολεκτική επιπεδότητα να κινδυνέψουν να γίνουν δυσδιάκριτες ώστε το πλέγμα να φαίνεται να εκφράζει μια μόνο επιφάνεια και μια μόνο επιπεδότητα, ο Μπρακ πρόσθεσε στον πίνακα ένα απεικονιζόμενο καρφί, που φαίνεται να τρυπά το πάνω μέρος του καμβά, ρίχνοντας με ψεύτικο τρόπο τη σκιά του στην επιφάνεια κάτω από αυτό. Το ίδιο έκανε και με τα σταμπωτά γράμματα που εμφανώς  έχει τοποθετήσει πάνω στην επιφάνεια του καμβά, που επιφέρουν μικρές κηλίδες σκίασης και τα ελάχιστα κεκλιμένα γεωμετρικά σχήματα στο πεδίο του απεικονιζόμενου αναγλύφου ακριβώς κάτω από την επιφάνεια.
Όλα τα παραπάνω δίνουν την ψευδαίσθηση ότι ολόκληρος ο πίνακας είναι καρφωμένος στον τοίχο.

 
"Ο πορτογάλος" (ο μετανάστης) αρχές 1912

Περισσότερα έργα του



Bottle and fishes, 1910


La guitare, 1909-1910



Houses at L' Estate, 1908


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου